Nadproża – co to jest?
Nadproże to element konstrukcyjny ściany, który umieszczany jest w górnej części otworów drzwiowych lub okiennych. Jego główną funkcją jest podtrzymanie konstrukcji budynku poprzez przeniesienie ciężaru znad otworu na sąsiadujące ściany. Dzięki nadprożom okna lub drzwi nie są obciążone wagą znajdującej się nad nimi ściany.
Nieprawidłowo wykonane nadproża mogą doprowadzić do uszkodzenia konstrukcji budynku i głębokich pęknięć. Co więcej, ich prawidłowy montaż odpowiada także za izolacyjność termiczną budynku, dlatego w przypadku złego montażu istnieje ryzyko powstania mostków cieplnych.
Nadproża – rodzaje
Nadproża strunobetonowe
Ten rodzaj nadproży jest lekki i łatwy w montażu, a do tego wytrzymały. Nadproże strunobetonowe można stosować w niemal każdej sytuacji – sprawdzą się w otworach drzwiowych w ścianach działowych czy bramach garażowych. Dostępne są w dwóch wymiarach: 72×115 mm oraz 120×115 mm.
Nadproża żelbetonowe
Najstarsze i najpopularniejsze rozwiązanie, które powszechnie znane jest jako po prostu nadproże betonowe. Wykonywane są bezpośrednio na placu budowy. Do drewnianej obudowy wyłożonej prętami zbrojeniowymi wlewany jest beton, a od zewnętrznej strony kładzie się materiał izolacyjny, by zapobiec przemarzaniu. Czas wykonania takiego nadproża jest dość długi, gdyż należy poczekać aż beton wyschnie. Co więcej, ze względu na czas oraz koszty związane z deskowaniem nadproża żelbetonowe należą do jednych z droższych rozwiązań.
Nadproża stalowe
Nadproża stalowe są wykonywane według indywidualnego projektu klienta. Można je zamówić w zakładach konstrukcji stalowych, które wykonują stalowe belki na wymiar. Najczęściej do nadproża wykorzystuje się ceowniki lub dwuteowniki. Dokładne wymiary nadprożowe powinien wyliczyć doświadczony konstruktor, który weźmie pod uwagę nie tylko wysokość czy szerokość otworu, lecz także obciążenia. Nadproża stalowe to idealne rozwiązanie, jeśli szerokość otworu przekracza 2,5 metra.
Nadproża prefabrykowane
Nadproża wykonane z prefabrykowanych belek żelbetowych są najczęściej w kształcie litery „L”, jednak można także kupić belki w kształcie „S”, „N” lub „D”. Najpopularniejsze są prefabrykowane nadproża l19, które mają kształt litery L, wysokość 19 cm, szerokość dolnej stopki 9 cm i długości 90 cm–360 cm. Mogą być stosowane do każdego typu ścian – zewnętrznych, wewnętrznych i osłonowych. Są łatwiejsze w montażu niż klasyczne nadproża żelbetonowe, dlatego znacząco skracają czas prac.
Nadproża drewniane
Belki nadproży drewnianych najczęściej używane są w domach o konstrukcji drewnianej. Mogą mieć one także funkcje ozdobne.
Nadproża murowane niezbrojone
Niezbrojone nadproża są robione z cegieł bądź kamieni i formowane na kształt łuku bądź belki. Tempo prac jest zdecydowanie dłuższe niż w przypadku innych rozwiązań.
Nadproża murowane zbrojone
Nadproża zbrojone z betonu komórkowego sprzedawane są jako gotowe systemy. Mogą być też wykonane z cegieł ze specjalnymi stalowymi zbrojeniami. Jest to bardzo trwałe rozwiązanie, jednak również drogie.
Nadproża a rodzaj ściany
Głównymi kryteriami przy wyborze nadproża powinny być:
- rodzaj ściany (nośna, działowa),
- przewidywane obciążenie,
- rodzaj prac budowlanych (budowa, przebudówka, rozbudowa).
W przypadku ścian jedno- bądź dwuwarstwowych belki nadprożowe są zazwyczaj wykonane z tego samego rodzaju materiału, co ściany. W trójwarstwowych konstrukcjach lepiej sprawdzą się materiały nadprożowe, które są łączone wspólną izolacją.
Wybierając nadproże, warto zwrócić uwagę nie tylko na specyfikację techniczną i cenę, lecz także tempo wykonywania prac. Czasem wybór pozornie taniego rozwiązania może wiązać się ze znaczącym przedłużeniem prac budowlanych, co wpłynie na podniesienie ogólnych kosztów budowy.
Jakie nadproże nad drzwi 90?
Ze względu na to, że to pytanie dość często zadają nam nasi klienci, postanowiliśmy poświęcić mu osobny akapit. Nad 90-centymetrowe otwory drzwiowe najlepiej wybrać stalowe nadproża dwuteowniki. Wysokość nadproży powinien określić konstruktor, gdyż zależy ona od kilku czynników.
Jak zrobić nadproże?
Choć wykonanie nadproża będzie się różnić w zależności od wybranego systemu, to z reguły praca przy tym zadaniu opiera się na podobnych krokach. Pierwszym jest osadzenie konstrukcji z desek lub ze stalowych prętów na bruzdach wykutych w ścianie. Następnie zalewa się je betonem i czeka, aż beton się zwiąże. Po związaniu betonu można rozpocząć wykuwanie otworu. Ważne, żeby zacząć wykuwanie od góry.
